1. Esnaf ve sanatkâr kimdir?

• Esnaf ve sanatkâr; ister gezici ister sabit bir mekânda bulunsun,
• Esnaf ve Sanatkâr ile Tacir ve Sanayiciyi Belirleme Koordinasyon Kurulunca belirlenen esnaf ve sanatkâr meslek kollarına dâhil olup,
• Ekonomik faaliyetini sermayesi ile birlikte bedenî çalışmasına dayandıran,
• Kazancı tacir veya sanayici niteliğini kazandırmayacak miktarda olan,
• Basit usulde vergilendirilenler veya vergiden muaf bulunan,
• İşletme hesabı esasına göre deftere tabi olan,
• Meslek ve sanat sahibi kimselerdir.

1. Esnaf ve sanatkârlar odası nedir?

5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Meslek Kuruluşları Kanunu’nun birinci maddesinde Odaların tanımı, amacı açıklanarak yapılmıştır. Buna göre odalar, esnaf ve sanatkârlar ile bunların yanlarında çalışanların;
 – Meslekî ve teknik ihtiyaçlarını karşılamak,
– Meslekî faaliyetlerini kolaylaştırmak,
– Mesleğin genel menfaatlerine uygun olarak gelişmelerini ve meslekî eğitimlerini sağlamak,
– Meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hâkim kılmak,
– Meslek disiplini ve ahlâkını korumak amacıyla kurulan tüzel kişiliğe sahip kamu kurumu niteliğindeki kuruluşlardır. 

1. Esnaf ve sanatkâr siciline ve odalarına kayıt olmak zorunlu mu?

 Esnaf ve sanatkârlar, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren durumlarını otuz gün içinde bağlı bulundukları sicile tescil ve Sicil Gazetesinde ilan ettirmekle yükümlüdürler. Sicil marifetiyle de ilgili odaya kayıtları gerçekleştirilir. Sicil ve oda kaydı zorunlu olup; isteğe bağlı değildir. 

1. Odaya kayıt için sicile kayıt mecburiyeti var mıdır?

 Esnaf ve sanatkârların meslekî faaliyette bulunabilmeleri ve ilgili odaya kaydedilmeleri için sicile kayıtları şarttır. 

1. Vergi mükellefiyetini başladıktan kaç gün sonra sicile kayıt olunmalıdır?

Esnaf ve sanatkârlar, çalışmaya başladıkları tarihten itibaren durumlarını otuz gün içinde bağlı bulundukları sicile tescil ve sicil gazetesinde ilan ettirmekle yükümlüdürler.

1. Birden fazla mesleği icra edenlerin sicil kayıtları nasıl gerçekleştirilir?

 Esnaf ve sanatkârların; sicile her bir meslek için ayrı kayıt yaptırmaları gereklidir.

1. Esnaf ve sanatkârlar odasına kayıtlı olanlar, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki ticaret ve sanayi odasına, ticaret odasına, sanayi odasına, deniz ticaret odasına kayıt olabilirler mi?

Esnaf ve sanatkârlar odasına kayıtlı olanlar, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki ticaret ve sanayi odasına, ticaret odasına, sanayi odasına, deniz ticaret odasına; bu odalara kayıtlı bulunanlar ise esnaf ve sanatkârlar odasına kaydedilemezler.

1. Aynı işyerinde birden fazla konuda faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârlar, faaliyetleri ile ilgili tüm odalara kayıt olmak zorunda mıdırlar?

• Aynı işyerinde birden fazla konuda faaliyet gösteren esnaf ve sanatkârların esas faaliyeti ile ilgili odaya kayıt olmaları yeterlidir.
• Ancak üye isterse yükümlülüklerini yerine getirmek kaydıyla diğer faaliyetleriyle ilgili odalara da sicil marifetiyle kayıt yaptırabilir.
• Burada dikkat edilecek bir husus; üye farklı işyerlerinde farklı meslekleri icra ediyorsa, her bir mesleği sicile ayrı ayrı tescil edileceğinden, meslekleri ile ilgili odalara da kayıt olmak ve her bir odada ayrı ayrı yükümlülüklerini yerine getirmek zorundadırlar.

1. Esnaf ve sanatkârların yanlarında çalışan vergiye tabi olmayan kişilerin (kalfa, çırak vb.) esnaf ve sanatkâr sicil ve/veya oda kayıtlarının yapılması gerekir mi?

 Esnaf ve sanatkârların yanlarında çalışanlar vergi mükellefi olmadığından oda ve sicile kayıt olamazlar.

1. Esnaf ve sanatkârlar sicile kayıt olmak için ücret ödemek zorunda mıdır?

 5363 Sayılı Kanunun 61 inci maddesine göre esnaf ve sanatkârlar sicile ilk kayıt olduklarında harç ve ücret ödemekle yükümlüdürler. Üyenin sicile ilk kayıt yapılması sırasında ödeyeceği kayıt ücreti, asgari ücretin onda birinden az, yarısından fazla olamaz. 

1. Esnaf ve sanatkârlar üyesi oldukları odalara aidat ödemek zorundalar mıdır?

 5363 Sayılı Kanunun 61 inci maddesine göre esnaf ve sanatkârlar bağlı bulundukları odalara aidat ödemekle yükümlüdürler. Üyenin odaya ödeyeceği yıllık aidat, asgari ücretin onda birinden az, yarısından fazla olamaz. Kayıt ücretinin alındığı yıl için ayrıca yıllık aidat alınmaz. 

1. Odaya üye olabilmek için gerekli şartlar nelerdir?

• Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olmak veya yabancı devlet tabiiyetinde bulunmakla beraber Türkiye’de sanat ve ticaret yapıyor olmak.
• Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip olmak.
• Vergi mükellefi olmak ya da vergiden muaf olmak.
• Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği bünyesindeki odalara kayıtlı olmamak.

1. Oda organ üyesi olabilmek için gereken şartlar nelerdir?

• Genel kurul toplantı tarihinden en az altı ay önce odaya kaydolmuş olmak.
• Genel kurul üyelerinin esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarına genel başkan, başkan ve yönetim, denetim, disiplin kurulu üyesi olarak seçilebilmeleri için;

a) Denetim Kurulu üyeliği için en az lise, bu şartı taşıyan üye bulunmadığı takdirde sekiz yıllık ilköğretim veya ortaokul mezunu olmak;
b) Disiplin Kurulu üyeliği için en az lise mezunu olmak;
c) Yönetim Kurulu üyeliği için ise en az ilkokul mezunu olmak, gereklidir. 

• Kesintisiz en az iki yıldır odaya kayıtlı olmak ve halen çalışıyor bulunmak.” Bu şart yeni kurulan odalarda aranmaz.  

1. Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarının organlarında kimler görev alamaz?

Esnaf ve sanatkârlar meslek kuruluşlarında denetim ve disiplin kurulu üyeliği bulunanların, aynı kuruluşun yönetim kurulunda görev almaları yasaktır.  Bu kişilerin eşleri, üstsoy, altsoy ve ikinci derecedeki kan hısımlarının da, görev aldığı kuruluşun yönetim, denetim ve disiplin Kurullarında aynı dönemde görev almaları yasaktır.